Davalının, davaya cevap vermemiş olması, ön incelemede uyuşmazlık konularının belirlenmesinden sonra bu konulara ilişkin delil gösterme ve sunma hakkını ortadan kaldırmaz. Süresinde davaya cevap vermeyen davalı, diğer tarafın kusurlu olduğuna yönelik vakıa ileri süremez ise de, onun ileri sürdüğü vakıaları çürütmeye yönelik delil bildirebilir.

T.C. Yargıtay 2. Hukuk Dairesi
Esas: 2013/5480
Karar: 2013/18157
Tarih: 28.06.2013

MAHKEMESİ :Denizli 2. Aile Mahkemesi

TARİHİ :19.12.2012

NUMARASI :Esas no:2012/455 Karar no:2012/1020

Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm, davalı (koca) tarafından temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü:

Davalı, davaya cevap vermemiş, ön inceleme duruşmasında “boşanmak istemediğini” ifade etmiştir. Mahkemece, ön inceleme duruşması sonucunda “tahkikata geçilmesine” karar verilip, davacının daha önceden göstermiş olduğu delillerin toplanmasına karar verildiği halde, davalıya delil göstermesi ve delillerini sunması için imkan tanınmamış, tahkikat için belirlenen duruşmada davacının gösterdiği deliller toplanıp, sonuca gidilmiştir.

Davalının, davaya cevap vermemiş olması, ön incelemede uyuşmazlık konularının belirlenmesinden sonra bu konulara ilişkin delil gösterme ve sunma hakkını ortadan kaldırmaz. Davaya süresinde cevap vermemiş olan davalı, davacının dava dilekçesinde ileri sürdüğü vakıaların tamamını inkar etmiş sayılır. (HMK.md.128) Durum böyle olmakla birlikte, süresinde davaya cevap vermeyen davalı, diğer tarafın kusurlu olduğuna yönelik bir vakıa ileri süremez ise de, kötüye kullanılmadıkça onun ileri sürdüğü vakıaları çürütmeye yönelik delil bildirebilir. Bu bakımdan davalıya açıklanan çerçevede kanunda belirtilen süre içinde olmak şartıyla delil gösterme hakkı tanınmalıdır. Aksinin kabulü, cevap süresini bir kez kaçırmış veya davaya süresinde cevap vermemiş olan davalıya savunmasını ispat etme hakkını tanımamak olur. Bu ise usul hukukunun vazgeçilmez bir ilkesi olan “hukuki dinlenilme hakkını” (HMK.md.27) ortadan kaldırır. Öyleyse, davalıya yukarıda belirtilen çerçevede delil göstermesi için süre verilmesi, gösterdiği taktirde delillerin toplanması ve tüm deliller birlikte değerlendirilerek hasıl olacak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile hüküm kurulması doğru bulunmamıştır.

SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda gösterilen sebeple BOZULMASINA, bozma sebebine göre diğer yönlerin incelenmesine yer olmadığına, temyiz peşin harcının yatırana geri verilmesine, işbu kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere oyçokluğuyla karar verildi.27.06.2013(Prş.)

KARŞI OY YAZISI

Davalı, kanunda gösterilen (HMK.md.129/1-e,140/5) süreden sonra delil gösteremez.Hukuk Muhakemeleri Kanunu madd 145/1. cümle hükmü “emredici” düzenlemedir.Davalı, “davacının ileri sürdüğü vakıaları çürütmeye yönelik” savunma delillerini ön inceleme aşaması tamamlanana kadar bildirebilir.Tahkikat aşamasında delil sunma hakkı Hukuk Muhakemeleri Kanunu madde 145/2. cümle ile düzenlenmiş ise de bu madde koşulları da gerçekleşmemiştir.Ön inceleme duruşmasına bizzat katılan davalı “davacının ileri sürdüğü vakıaları çürütmeye yönelik” savunma delillerini bildirmemiştir.Yerel mahkeme Hukuk Muhakemeleri Kanunu hükümlerini kanunda ön görülen şekilde uygulamıştır.Hukuk Muhakemeleri Kanununun madde 33. hükmü değerli çoğunluğun görüşüne katılabilmeme izin vermemektedir.