İşçinin görev yerinin sık sık değiştirilmesi ve işçiye kariyeri ile bağdaşmayan görevler verilmesi mobbing olarak değerlendirilmelidir.

T.C. Yargıtay 9. Hukuk Dairesi
Esas: 2022/17806
Karar: 2023/403
K.T.: 16.01.2023

İNCELENEN KARARIN

MAHKEMESİ :… Mahkemesi

SAYISI : 2016/365 E., 2022/232 K.

DAVA TARİHİ : 19.09.2012

KARAR : Davanın Kabulü

Taraflar arasında görülen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Yargıtay (Kapatılan) 7. Hukuk Dairesince Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.

Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kabulüne karar verilmiştir.

Mahkeme kararı davalı … vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA

Davacı vekili dava dilekçesinde; davalı … Bakanlığına bağlı Devlet Hastamesinde bilgisayar operatörü olarak çalıştığını, işveren tarafından sürekli görev yerinin değiştirildiği, görevi olmayan işleri yapmaya zorlandığı, mobbinge (psikolojik taciz) maruz bırakıldığı iddiasıyla sözleşmesini feshettiğini belirterek kıdem tazminatı ile yıllık izin alacağının davalılardan tahsilini talep etmiştir.

II. CEVAP

Davalı … vekili cevap dilekçesinde; davaya konu alacağın davacı ile yüklenici şirketler arasındaki … sözleşmesinden kaynaklandığını, sözleşmenin hüküm ve sonuçlarının sözleşmenin taraflarını bağladığını, müvekkilinin davaya konu … sözleşmesinde taraf olmadığı gibi sorumluluğunun da bulunmadığını, husumet itirazında bulunduklarını, davacının talep ettiği kıdem tazminatı dışındaki alacakların zamanaşımına uğradığını, davacının 16.08.2012, 17.08.2012 ve 22.08.2012 tarihlerinde üç gün üst üste işe izinsiz ve habersiz devamsızlık yaptığını, durumun tutanak altına alındığını, davacının kıdem tazminatı talebinin haksız olduğunu, kamu kurum ve kuruluşlarının ihaleye vermek suretiyle yaptırdıkları işlerde kıdeme dayalı işçilik hakları yönünden sorumluluklarının bulunmadığını, tüm bu alacaklardan yüklenici firmaların sorumlu olduğunu belirterek davanın reddini istemiştir.

Davalı …Temizlik Malzemeleri Gıda Turizm İnş. ve Özel Sağlık Hizm. San. Tic. Ltd. Şti vekili cevap dilekçesinde; … sözleşmesinin davacı tarafından haksız olarak ve işe gelmemek suretiyle feshedildiğini, davacının kendisine yapılan her türlü iyiniyetli girişimi terslemek suretiyle işten ayrılma yönünde gerekçe aramaya başladığını, keşide ettiği ihtarname üzerine dahi işe dönmesinin beklendiğini, davacının son işvereninin … Ortaklığı olduğunu, davalı firmanın asıl işveren olmayıp Sağlık Bakanlığına bağlı hastanede 01.01.2008 tarihinden itibaren temizlik ihalesini almak suretiyle faaliyetine başladığını, kabul anlamına gelmemek üzere davalı firmanın sorumluluğunun davacının firma nezdindeki çalışma süresiyle sınırlı olduğunu, davacının müvekkili Şirket nezdinde herhangi bir hak ve alacağı bulunmadığından davanın reddini istemiştir.

Davalı … Medical Cih. Paz. Tab. Hiz. San. ve Tur. Tic. Ltd. Şti. davaya cevap vermemiştir.

III. MAHKEME KARARI

Mahkemenin 22.01.2014 tarihli ve 2012/353 Esas, 2014/36 Karar sayılı kararı ile davacının kendisine psikolojik taciz uygulandığı yolundaki iddiasının sübut bulmadığı, işyeri uygulamalarından duyulan bir rahatsızlık boyutunda kaldığı, süreklilik arz etmediği, kişide psikolojik yıkıma neden olmadığı, aşağılanma, yok sayılma, yıldırma, tecrit edilme, baskı altına alınma gibi herhangi bir durumla karşı karşıya kalınmadığı, dolayısıyla psikolojik tacizin unsurlarının oluşmadığı ve bu itibarla davacının psikolojik taciz nedeniyle … sözleşmesini haklı nedenle fesih hakkı bulunmadığı, bu nedenle haklı nedenle fesih iddiasını ispat edemediği, kıdem tazminatına hak kazanmadığı, sunulan puantaj kayıtları karşısında davacının kullanılmayan yıllık izninin bulunmadığı, yıllık izin ücreti alacağının olmadığı gerekçeleri ile davanın reddine karar verilmiştir.

IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ

A. Bozma Kararı

Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı … vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

Yargıtay (Kapatılan) Yargıtay 7. Hukuk Dairesinin 26.04.2016 tarihli ve 2015-8164 Esas, 2016-9309 Karar sayılı kararıyla;

” …

Somut olayda dosya içeriği ve tanık beyanları birlikte değerlendirildiğinde bilgisayar operatörü olarak çalıştığı anlaşılan davacının sık sık görev yerinin değiştirildiği davacının en son, görevi ve daha önce yaptığı … ile ilgisi olmayan ameliyathane kapısında kariyeri ile çelişen bir işe verildiği, davacı tanıklarının ifadesi ile de bu değişiklileri davacının istifa etmesi amacıyla yapıldığı anlaşılmaktadır. Bu şekildeki uygulamalar yukarıda açılandığı üzere literatürde mobbing olarak adlandırılmaktadır.Davacıya yapılan tüm eylemler değerlendirildiğinde davacının psikolojik taciz-mobbinge maruz kaldığı açık olduğu halde kıdem tazminatı isteminin kabulü yerine reddi hatalı olup bozma nedenidir.

Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda ise davacının kullanmış olduğu mazeret izinlerinin yıllık izin gibi değerlendirilerek davacının yılık izin alacağının bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Mazeret izni ile yıllık iznin bir birinden faklı olduğu gözden kaçırılarak davacının kullanmış olduğu mazeret izinlerinin de yıllık izin kullanmış gibi değerlendirilmesi doğru olmamıştır.

Ayrıca davacının önceki alt işveren Ağarlar Temizlik Gıda ve Turizm San. Tic. Ltd. Şti’ndeki izinlerinin kullandırılıp kullandırılmadığı da tereddütlüdür. Davacı isticvap edilerek Ağarlar Ltd. Şti’ndeki izinlerinin kullandırılıp kullandırılmadığı sorulmalı, kullanmadığını iddia ettiği takdirde mevcutsa söz konusu aylara ilişkin ücret bordroları getirtilerek puantaj kayıtları ile uyumlu olup olmadığı ve puantaj kayıtlarında izin kullandırıldığı gösterilen aylara ait ücret bordrolarında davacının imzasının bulunup bulunmadığı da gözetilerek çıkacak sonuca göre karar verilmelidir. Eksik araştırma ve hatalı değerlendirme sonucu yıllık izin ücreti talebinin reddine karar verilmesi hatalıdır.

O halde davacı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve karar bozulmalıdır. ” gerekçesi ile bozulmuştur.

B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar

Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile bilgisayar operatörü olarak çalıştığı anlaşılan davacının sık sık görev yerinin değiştirildiği, davacının son olarak görevi ve daha önce yaptığı … ile ilgisi olmayan kariyeri ile çelişen bir işe verilerek ameliyathane kapısında görevlendirildiği, davacı tanıklarının ifadesi ile de bu değişikliklerin davacının istifa etmesi amacıyla yapıldığının anlaşıldığı, davacıya yapılan tüm eylemler değerlendirildiğinde davacının psikolojik tacize maruz kaldığı gerekçesi ile kıdem tazminatı alacağının kabulüne, yıllık izin alacağı yönünden ise davacının isticvap edilmesi üzerine Ağarlar Ltd. Şti’deki izinlerini kullandığı beyan etmesi nedeniyle bu Şirketteki çalışma dönemindeki izinlerini kullandığı kabul edilmiş, ücret bordroları ile puantaj kayıtları karşılaştırılmış ve davacının toplam çalışma süresine göre bakiye 10,5 gün yıllık izin alacağının bulunduğu tespit edilerek yıllık izin alacağı yönünden de davanın kabulüne karar verilmiştir.

V. TEMYİZ

A. Temyiz Yoluna Başvuranlar

Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı … vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri

Davalı … vekili, davacının … sözleşmesini haklı nedenle feshettiğini ispat edemediğini, davacının kıdem tazminatı alacağına hak kazanamadığını, davacının yıllık izin alacağı bulunmadığını, davalının alacaklarından davalı Bakanlığın sorumlu olmadığını ileri sürerek temyiz isteminde bulunmuştur.

C. Gerekçe

Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme

Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık, davacının kıdem tazminatı ile yıllık izin alacağı istemine ilişkindir.

İlgili Hukuk

6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun (1086 sayılı Kanun) 428 inci maddesi, 438 inci maddesinin yedi, sekiz ve dokuzuncu fıkraları ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrası.

4857 sayılı … Kanunu’nun (4857 sayılı Kanun) 53, 54, 56, 57 maddeleri.

Mülga 1475 sayılı … Kanunu’nun 4857 sayılı Kanun’un 120 nci maddesi atfıyla hâlen yürürlükte olan 14 üncü maddesi.

Değerlendirme

Mahkemelerin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Kanun’un 428 inci maddesi ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrasında yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.

Temyizen incelenen Mahkeme kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

VI. KARAR

Açıklanan sebeplerle;

Davalı … vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,

Davalı … harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına,

Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,

01.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.